Welke hulp te geven bij onzichtbare beperkingen – even een fiets op slot zetten
door Jet van Swieten
‘Hoe kan ik dan helpen?’, vroeg iemand uit onze omgeving eens in wanhoop, toen ik voorlegde dat het zien en begrijpen van de onzichtbare beperkingen als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel (NAH) een stap is die maakt dat je een getroffene en zijn partner steunt bij het oppakken van het leven. De meewarige blikken toonden dat er meer voor nodig is om – zeker in een wat later stadium – uit te leggen hoe sterk het leven van een NAH’er en zijn gezin verandert. Mijn gesprekspartner had er geen idee van wat hij zou kunnen betekenen. Ik stuitte op weerstand en kreeg niet de kans om te tonen hoezeer steun soms niet meer hoeft in te houden dan simpelweg een fiets op slot zetten. Kortom, een kleine moeite met grote gevolgen, zoals het volgende voorbeeld aangeeft. Doorgaan met het lezen van “Welke hulp te geven bij onzichtbare beperkingen – even een fiets op slot zetten”
Lichaam en geest geen twee gescheiden dingen – Onzichtbare beperkingen ook fysiek
door Jet van Swieten
Onzichtbare beperkingen heb je in soorten en maten. Om er even een paar te noemen: chronische vermoeidheid, aandachts- en concentratieproblemen, geheugenstoornis, gedragsverandering, vertraagde verwerkingssnelheid, prikkelgevoeligheid, beperkt ziekte-inzicht en zelfoverschatting en meer. In veel gevallen komen ze niet alleen, maar zijn er meerdere tegelijk aanwezig. Het zijn beperkingen die voorkomen bij niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Ze zijn aanwezig en maken het degene die het heeft en zijn omgeving soms aardig lastig. Met behulp van nieuw ingesleten gewoonten, is het mogelijk ermee te leren omgaan en ermee te leren leven. Dat wil niet zeggen dat de beperkingen weg zijn. Er zijn wat ezelsbruggetjes aangereikt die kunnen helpen. Welk ezelsbruggetje nodig is, verschilt van persoon tot persoon. Doorgaan met het lezen van “Lichaam en geest geen twee gescheiden dingen – Onzichtbare beperkingen ook fysiek”
Uit het Dagboek van een Onbestorven Weduwe – 219
door Jet van Swieten
Hij begint zijn weg te vinden in het doolhof van regelmaat. Vrolijk als altijd heeft hij nieuwe verantwoordelijkheden gevonden en veroverd. Een daarvan is de boodschap. Iedere dag opnieuw weet hij iets te bedenken wat nodig is; voor in de keuken, voor bij de koffie, voor bij de borrel. Hem doet het goed. Er is een doel in zijn leven, hij doet ertoe.
Doorgaan met het lezen van “Uit het Dagboek van een Onbestorven Weduwe – 219”
Dubbelrol in het theater dat Hersenletsel heet – Mantelzorger en partner tegelijk
Het komt regelmatig voor dat ik mijn door niet-aangeboren hersenletsel getroffen partner vermanend moet toespreken. Dat voelt soms alsof je een moeder bent van een kind dat zijn grenzen uitprobeert en daar ver overheen is gegaan. Hij kijkt mij dan met van die grote onschuldige ogen aan en verzekert mij ervan dat hij er niets aan kan doen. De oorzaak van zijn gedrag ligt altijd buiten hemzelf, vaak bij iets of iemand anders. Doorgaan met het lezen van “Dubbelrol in het theater dat Hersenletsel heet – Mantelzorger en partner tegelijk”
Verwarrend maar waar: NAH zit tussen de oren – maar psychisch?
door Jet van Swieten
Het is een misvatting te denken dat onzichtbare beperkingen als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel (NAH) wel zullen verdwijnen wanneer een psychiater zich buigt over de case, er zijn oordeel over vormt en vervolgens met een therapie of wat medicijnen alles wel even rechttrekt, zodat de patiënt er genezen onder vandaan kan komen. Onzichtbare beperkingen worden dan verward met psychische of psychiatrische klachten. Ja, NAH zit tussen de oren, psychische klachten ook. Alleen, het gaat er moeizaam in dat hersenletsel toch echt iets totaal anders is en dat er voor wie het treft, heel andere artsen en behandelaars klaarstaan, als dat nodig is. Deze omissie heeft tot gevolg dat veel mensen met NAH, zeker daar waar het letsel niet als NAH wordt erkend en herkend, in verkeerde behandeltrajecten terechtkomen, met alle gevolgen van dien. Doorgaan met het lezen van “Verwarrend maar waar: NAH zit tussen de oren – maar psychisch?”
NAH Verborgen Kopzorgen© 